In goed overleg uit elkaar. Met afspraken die bij jullie situatie passen, respect voor elkaar en deskundige begeleiding op meerdere vlakken. Dat kan met een overlegscheiding. Too good to be true? Mirjam Tuls is opgeleid tot collaborative divorce-advocaat en ziet de voordelen ervan in haar praktijk. Ze beantwoordt de vijf meest gestelde vragen over de overlegscheiding.
Wat is een overlegscheiding?
"Bij een overlegscheiding, ook wel Collaborative Divorce genoemd, maak je buiten de rechtbank om afspraken met elkaar. Jullie gemeenschappelijke doel is om de scheiding goed en respectvol te regelen voor beide ex-partners en hun eventuele kinderen. In plaats van te procederen ga je dus met elkaar om de tafel. Daarbij zijn er twee dingen van wezenlijk belang:
1 - Als één van beide partijen onverhoopt uit het proces stapt, moeten beide advocaten zich terugtrekken. Deze afspraak bevordert de inzet en betrokkenheid van het team om tot een succesvolle afronding te komen.
2 - Beide partijen nemen zélf de beslissingen. Ze houden zelf de regie in plaats van dat die bij een rechtbank komt te liggen. Door samen te werken in een multidisciplinair team van advocaten, psycholoog, financieel expert en/of kindspecialist is er bovendien meer ruimte voor creatieve, op maat gemaakte oplossingen.
Denk bijvoorbeeld aan de afkoop van partneralimentatie. Bij de rechtbank is dit over het algemeen niet mogelijk, maar als je dit in onderling overleg afspreekt en juridisch goed laat vastleggen kan het in een overlegscheiding wél."
Hoe werkt een overlegscheiding?
"Bij een overlegscheiding hebben beide ex-partners een eigen advocaat die de belangen van hun cliënt op constructieve wijze behartigt. Een speciaal getrainde coach, vaak een psycholoog, leidt de gesprekken vanuit een neutrale positie en ondersteunt in emotioneel lastige situaties. Deze vijf personen vormen het basisteam bij een overlegscheiding.
De verdere samenstelling van het team hangt af van de behoefte van ex-partners en hun gezinsleden. Als één van de partners bijvoorbeeld hulp nodig heeft bij het begrijpen van de financiële stukken of wanneer er bijvoorbeeld een onderneming gewaardeerd moet worden, kan een financieel deskundige bij het team worden betrokken. Indien er sprake is van individuele problematiek, kunnen coaches met expertise op die specifieke gebieden worden gezocht. Als er behoefte is aan gespecialiseerde kennis over de kinderen, kan een kindspecialist deel uitmaken van het team. Het is dus altijd maatwerk.
Vooraf maken de advocaten afspraken over de samenstelling van het team en de verdere gang van zaken. Het hele team is van deze afspraken op de hoogte.
Tijdens de gesprekken worden verwachtingen en behoeften uitgesproken en zoeken we een oplossing voor knelpunten. Dat vraagt om een zekere mate van redelijkheid en transparantie van beide ex-partners. Vaak zijn mensen heel gemotiveerd om er samen op een fatsoenlijke manier uit te komen.
Alle afspraken worden in een echtscheidingsconvenant vastgelegd, eventueel aangevuld met een ouderschapsplan. De echtscheidingsprocedure verloopt verder schriftelijk. Dat kan relatief snel. De rechter bekrachtigt de overeenkomsten en spreekt de echtscheiding uit. Vervolgens zorgen de advocaten ervoor dat de beschikking tot echtscheiding wordt ingeschreven in de burgerlijke stand van de gemeente waar u destijds bent getrouwd. Daarna bent u voor de wet gescheiden."
Wat zijn de voordelen van een overlegscheiding?
"De meeste cliënten die voor een overlegscheiding kiezen, noemen het wederzijdse respect, behoud van de regie en de op maat gemaakte oplossingen als grootste voordelen. Het multidisciplinaire team let op alle aspecten van de echtscheiding: juridisch, financiëel en emotioneel. Kinderen en de band met hun ouders staan centraal. Een scheiding is al ingrijpend en emotioneel genoeg. Dan is het fijn wanneer je dit op een nette manier kunt regelen en je er zeker van kunt zijn dat je niets over het hoofd ziet. Ik hoor vaak van cliënten dat ze de overlegscheiding relatief stressvrij hebben ervaren."
Daarnaast is een overlegscheiding relatief snel te regelen. Niet eindeloos procederen bij de rechtbank, niet lijnrecht tegenover elkaar komen te staan, maar een constructief traject waarbij iedereen hetzelfde doel voor ogen heeft: u en uw partner op een respectvolle manier laten scheiden met duurzame afspraken."
Wat is het verschil tussen een overlegscheiding en mediation?
"Bij mediation hebben beide ex-partners dezelfde onafhankelijke bemiddelaar waarmee ze eruit proberen te komen. Deze onafhankelijke rol zorgt ervoor dat de mediator niet de belangen van één van beide betrokkenen extra kan behartigen. Bij een overlegscheiding kan dat juist wel, omdat beide ex-partners ieder een eigen advocaat hebben. Die komt op voor de belangen van zijn of haar cliënt en zal er alles aan doen om op een constructieve wijze toe te werken naar de meest geschikte oplossing voor de ex-partner in kwestie.
Dat maakt een overlegscheiding beter geschikt in situaties waarin mensen onzeker zijn over hun positie, conflicterende karakters van ex-partners of wanneer er een verschil in (financiële) kennis is. Ook voor ouders die geen vechtscheiding willen, ondernemers, expats of partners die nauw verbonden zijn door zakelijke of financiële belangen biedt een overlegscheiding meer ruimte voor maatwerk oplossingen. Bij een gerechtelijke procedure kan dat vaak niet.
Bij een overlegscheiding zijn ook andere professionals betrokken. Een coach/psycholoog begeleidt de bijeenkomsten, geeft ruimte aan de emotionele kant van het scheidingsproces en zorgt ervoor dat de gesprekken op een fatsoenlijke manier gevoerd worden. Een financieel expert handelt geldzaken goed af. Waar nodig schakelen we een kindspecialist in. Deze disciplines maken doorgaans geen onderdeel uit van een mediation-traject."
Is een overlegscheiding duur?
"Bij een overlegscheiding zijn meerdere professionals betrokken: minimaal twee advocaten en een coach/psycholoog, mogelijk een financieel expert en indien relevant een kindspecialist. Dat is een flink team en mensen vragen zich -terecht- af wat dat allemaal gaat kosten.
Wanneer je voor een overlegscheiding kiest, komt er geen procedure bij de rechtbank. Dat scheelt veel tijd -en dus geld. Door de deskundige begeleiding voorkom je een langslepende vechtscheiding. Ouders en kinderen staan centraal in het hele traject.
Je bent verzekerd van de beste begeleiding op alle vlakken. Iedere deskundige richt zich op datgene waar hij of zij het beste in is. Die focus werkt efficiënt, en bespaart dus kosten. Door de bundeling van expertises kom je achteraf niet voor (financiële) verrassingen te staan en hoeven mensen naderhand vaak geen extra hulp in te schakelen. Voorkomen dus, in plaats van genezen.
Bedenk je ook dit: een echtscheiding is heel ingrijpend voor alle partijen. Veel mensen kunnen pas weer verder met hun leven wanneer de scheiding officieel en naar tevredenheid is afgerond. Hoe fijn is het dan om dit in goed overleg in relatief korte tijd te kunnen regelen? Wat is het je waard dat je kinderen zien dat hun ouders nog steeds door één deur kunnen en er voor hen zijn? Op sommige dingen kun je nu eenmaal geen prijs plakken."